Ο Arata Isozaki στην Θεσσαλονίκη

Ο Αράτα Ισοζάκι (Arata Isozaki), ένας από τους πιο γνωστούς (Ιάπωνες) αρχιτέκτονες, γεννήθηκε το 1931 στην Όιτα, πόλη στο νησί Κιούσου της Ιαπωνίας. Έχει δημιουργήσει πολλά αρχιτεκτονικά διαμάντια μέσα στην χώρα του αλλά και στο εξωτερικό και έχει βραβευτεί με πολλά βραβεία, το πιο πρόσφατο εκ των οποίων είναι το Pritzker Architecture Prize του 2019. Ποια είναι η ιστορία όμως αυτού του ανθρώπου, γιατί ασχολήθηκε με την αρχιτεκτονική και πως συνδέεται με τη Θεσσαλονίκη;

Στην ουσία τα δύο πρώτα ερωτήματα μπορούν να απαντηθούν με τον ίδιο τρόπο, καθώς τα παιδικά χρόνια του Ισοζάκι ταυτίζονται απόλυτα με τον λόγο που ασχολήθηκε με την αρχιτεκτονική. Οι συγκυρίες της εποχής σημάδεψαν την επαγγελματική του πορεία. «Όταν ήμουν αρκετά μεγάλος για να αρχίσω να καταλαβαίνω τον κόσμο, το σπίτι μου καταστράφηκε… μεγάλωσα κοντά στο σημείο μηδέν. Ήταν εντελώς ερειπωμένο, και δεν υπήρχε αρχιτεκτονική, ούτε κτήρια, ούτε ακόμα και η πόλη…» αναφέρει ο ίδιος. Ήταν μόλις 14 χρονών όταν οι ατομικές βόμβες ισοπέδωσαν το Ναγκασάκι και την Χιροσίμα, η οποία βρισκόταν μόλις στην απέναντι απ’ το σπίτι του ακτή. Όπως συνεχίζει, «…η πρώτη εμπειρία μου με την αρχιτεκτονική ήταν η απουσία της αρχιτεκτονικής, και άρχισα να σκέφτομαι πως οι άνθρωποι μπορούν να ξαναχτίσουν τα σπίτια και τις πόλεις τους».

Έτσι, ο Ισοζάκι σπούδασε αρχιτεκτονική, μέσω της σχολής μηχανικών, στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, από όπου και αποφοίτησε το 1954. Δούλεψε υπό τον Κένζο Τάνγκε, έναν εξίσου σημαντικό αρχιτέκτονα της εποχής, μέχρι να ιδρύσει τη δική του εταιρία (Arata Isozaki & Associates) το 1963. Εκείνη την εποχή, αφού είχε προηγηθεί η λήξη της συμμαχικής κατοχής και η επαναφορά της ιαπωνικής εθνικής κυριαρχίας, η χώρα αναζητούσε τρόπους φυσικής ανοικοδόμησης μέσα στο κλήμα αβεβαιότητας που διαδέχτηκε τις καταστροφές του πολέμου. Για να απαντήσει σε αυτά τα προβλήματα έπρεπε να υιοθετήσει πολλά διαφορετικά στυλ. Δεν παρέμεινε στάσιμος, ταξίδεψε σε πολλές περιοχές σε όλον τον κόσμο αλλά και εγχώρια. «Η αλλαγή έγινε σταθερή. Παραδόξως, αυτή έγινε το δικό μου στυλ» δηλώνει.

Συνεχώς αναρωτιόταν “τι σημαίνει αρχιτεκτονική;” και σήμερα πιστεύει ότι υπάρχουν τα μέσα για να εμβαθύνει κανείς στην απάντηση αυτού του ερωτήματος. Τα έργα του είναι στραμμένα προς το μέλλον και μέσα απ’ την δουλειά του ώθησε την έναρξη του διαλόγου μεταξύ Ανατολής και Δύσης, επίτευγμα πρωτοποριακό για την εποχή του.

Ένα από τα έργα του συναντάται στη Θεσσαλονίκη και αποτελεί κλασσικό παράδειγμα μοντερνισμού. Αυτό δεν είναι άλλο από το κτήριο Μ2 του Μεγάρου Μουσικής, που βρίσκεται παραλιακά επί της οδού 25ης Μαρτίου. Το κτήριο σχεδιάστηκε το 2004 και ολοκληρώθηκε το 2010. Πρόκειται για ένα έργο όπου ο μοντέρνος σχεδιασμός, οι εκτενείς γυάλινες επιφάνειες και τα “αυστηρά” μεταλλικά στοιχεία έρχονται σε πλήρη αντίθεση, αλλά παράλληλα λειτουργούν και συμπληρωματικά, με το πιο παραδοσιακό, γειτονικό κτήριο, το Μ1.

Το κτήριο περιλαμβάνει δύο μεγάλες αίθουσες, χωρητικότητας 500 ατόμων η μία και 300 η άλλη. Επίσης, διαθέτει υπόγειο όπου στεγάζεται η Μουσική Βιβλιοθήκη και το Μουσείο Μουσικών Οργάνων (καθώς και ένας μεγάλος χώρος στάθμευσης).

Πηγές:
https://www.youtube.com/watch?v=OyFNW4-a80M
https://www.pritzkerprize.com/laureates/arata-isozaki
https://www.archdaily.com/tag/arata-isozaki
https://en.wikipedia.org/wiki/Arata_Isozaki
https://theculturetrip.com/europe/greece/articles/7-architectural-gems-to-see-in-thessaloniki/