Από το ξεσηκωτικό battle theme του Naruto ως και την εξαιρετική μουσική επένδυση του Hans Zimmer στο The Last Samurai, κυριαρχούν ήχοι ενός μουσικού οργάνου όχι τόσο γνωστού μεν, πολύ όμορφου δε. Το όργανο αυτό, που παράγει αυτήν την τόσο ξεχωριστή μελωδία, λέγεται Shakuhachi (尺八) και είναι πολύ πιο διαδεδομένο στην Ιαπωνία.
Το όνομα του αναφέρεται κυριολεκτικά στο μέγεθος του. Το πρώτο συνθετικό της λέξης, shaku (尺), είναι η μονάδα μέτρησης στην Ιαπωνία (1 shaku είναι ίσο με 30 περίπου εκατοστά). Το δεύτερο μέρος της λέξης (hachi, 八) σημαίνει οκτώ και στην συγκεκριμένη περίπτωση οκτώ δέκατα του shaku. Άρα, η σημασία της λέξης Shakuhachi είναι 54 (περίπου) εκατοστά. Βέβαια υπάρχουν Shakuhachi διαφόρων μεγεθών, η ονομασία όμως είναι ίδια για όλα.
Το όργανο προέρχεται από το κινέζικο Bamboo-flute, το οποίο πρωτοήρθε στην Ιαπωνία τον 7ο αιώνα. Συνήθως είναι κατασκευασμένο από μπαμπού. Αποτελείται από τέσσερεις τρύπες στο μπροστινό μέρος και μία στο πίσω. Το σημείο από όπου ο παίκτης φυσάει ονομάζεται utaguchi και είναι πολύ πιο φαρδύ από αυτό ενός φλάουτου.
Η εικόνα του Shakuhachi έχει ταυτιστεί σε μεγάλο βαθμό με τους komusō κατά την περίοδο Edo (1603-1867). Οι komusō ήταν μοναχοί της σχολής Fuke-shū του Zen Βουδισμού. Οι μοναχοί αυτοί ξεχώριζαν καθώς φορούσαν ένα γιγάντιο καλάθι (tengai) που κάλυπτε όλη την κεφαλή τους. Με αυτό τον τρόπο έκρυβαν το πρόσωπο τους και κατά συνέπεια απομάκρυναν τον εγωισμό τους. Παράλληλα κρατούσαν Shakuhachi και έπαιζαν πρωτότυπες μελωδίες. Έτσι, ασκούσαν ένα είδος διαλογισμού (suizen=”blowing meditation”), αλλά την ίδια στιγμή ζητούσαν ελεημοσύνη.
Εκείνη την εποχή ήταν παράνομο να ταξιδεύεις από μια περιοχή στην άλλη. Οι komusō κατάφεραν να εξαιρεθούν από αυτόν τον κανόνα. Τους επιτράπηκε από την ηγεσία των Shōgun να μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα, ως αντάλλαγμα όμως οι Shōgun ήθελαν να χρησιμοποιήσουν κάποιους για κατάσκοπους. Επίσης, η ηγεσία χρησιμοποιούσε και μη μοναχούς, μεταμφιεσμένους ως μοναχούς για κατάσκοπους. Για να ξεχωρίζουν τους πραγματικούς μοναχούς από τους κατασκόπους δημιουργήθηκαν πολλά δύσκολα κομμάτια. Αυτά λειτουργούσαν ως τεστ, για να βλέπουν ποιοι μπορούν πραγματικά να τα παίξουν. Ακόμα, είναι πολύ πιθανό το Shakuhachi να λειτούργησε ως όπλο, καθώς το να μεταφέρει κανείς σπαθί ήταν παράνομο.
Μετά την διάλυση των Shōgun και του δόγματος Fuke, το να παίζεις Shakuhachi απαγορεύτηκε. Αργότερα, η κυβέρνηση Meiji επέτρεψε την χρήση του μόνο ως συνοδευτικό όργανο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα περισσότερα από τα παραδοσιακά πρωτότυπα κομμάτια να έχουν χαθεί.
Σήμερα μπορεί να μην χρησιμοποιείται ως φονικό όπλο όμως η μουσική του αξία παραμένει. Όχι μόνο σε soundtrack ταινιών με ιαπωνική θεματική, σε μελωδίες διαλογισμού αλλά και πιο σύγχρονα μουσικά κομμάτια όπως το “Nobody’s Listening” των Linkin Park. Ο ιδιαίτερος ήχος του συνεχίζει να μαγεύει στην Ιαπωνία αλλά και σε όλον τον κόσμο.
Πηγές:
https://www.youtube.com/watch?v=wGRUL5RbuGo
https://www.komuso.com/top/komuso_history.pl
https://en.wikipedia.org/wiki/Shakuhachi
0 Comments