Η τέχνη των Bonsai (盆栽), δηλαδή η “καλλιέργεια σε γλάστρα” όπως και μεταφράζεται στα ελληνικά, έχει τις ρίζες της στην Κίνα, την εποχή της δυναστείας των Χαν (εκεί αποκαλείται penjing). Παρόλα αυτά, όταν και μεταφέρθηκε τελικά στην Ιαπωνία (γύρω στην περίοδο Heian 794-1191 μ.Χ.), έγινε μια πολύ δημοφιλής τέχνη, αλλάζοντας παράλληλα και μορφή όσον αφορά στην καλλιέργεια και τις διάφορες τεχνικές οδηγώντας έτσι και σε πολλές παραλλαγές.

Όταν η καλλιέργεια των Bonsai έφτασε στην Ιαπωνία αποτέλεσε ένα χόμπι των πλούσιων τάξεων, όπως άλλωστε και οι περισσότερες τέχνες εκείνη την εποχή. Με την εισβολή των Κινέζων όμως, τον 14ο αιώνα, δόθηκε η ευκαιρία και στους απλούς πολίτες να ασχοληθούν με τις τέχνες κάτι που προκάλεσε και τη μεγάλη τους άνθιση από την εποχή της σχεδόν εξαφάνισής τους.

Πηγή: www.pinterest.com

Σκοπός της πρακτικής του Bonsai είναι η καλλιέργεια ενός δέντρου σε μια μικρή επίπεδη γλάστρα, το οποίο θα αποτελεί μινιατούρα ενός πραγματικού δέντρου. Θα δίνει την εντύπωση ενός τοπίου σε σμίκρυνση. Αυτό επιτυγχάνεται με διάφορες τεχνικές κλαδέματος και κοψίματος των κλαδιών και των φύλλων του δέντρου. Γύρω στον 14ο αιώνα εμφανίστηκε και μια νέα ονομασία που μεταφράζεται ως “το δέντρο του μπολ” (鉢の木) κάτι που υπονοεί πως τα Bonsai μπορούν να καλλιεργηθούν και σε βαθύτερη γλάστρα.

Για να καλλιεργηθεί σωστά το Bonsai χρειάζεται πολύ φροντίδα, σωστό πότισμα, ειδικό χώμα ακόμα και αλλαγές της γλάστρας του ώστε να αφαιρούνται οι παλιές ρίζες. Συνήθως τα Bonsai προορίζονται για εξωτερικούς χώρους. Ακόμα και η παρουσίασή τους πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να μπορεί κανείς να θαυμάσει το σύνολο του δέντρου και τα κύρια χαρακτηριστικά του. Δεν πρέπει να τοποθετείται ούτε πολύ χαμηλά ούτε πολύ ψηλά και συνήθως πάνω σε ξύλινες επιφάνειες για να φαίνεται πιο φυσικό. Οι γλάστρες είναι συνήθως κεραμικές. Αν καλλιεργηθεί σωστά, το Bonsai μπορεί να ζήσει για αρκετά χρόνια, φτάνοντας ακόμα και τα 1000 χρόνια ζωής. Γι’ αυτό και αποτελεί σύμβολο μακροζωίας.

Πηγή: www.designmagazine.gr

Υπάρχουν πολλά στιλ που μπορεί κανείς να δώσει στο Bonsai του. Η τέχνη αυτή είναι επηρεασμένη από τον Ζεν Βουδισμό (καθώς λέγεται μάλιστα πως έφτασε στην Ιαπωνία από μοναχούς), από το Wabi Sabi καθώς και άλλες φιλοσοφίες και ρεύματα της Ιαπωνίας. Μπορεί για παράδειγμα κανείς να δώσει την αίσθηση ότι το δέντρο του έχει χτυπηθεί από τον αέρα ή να καλλιεργήσει το δέντρο σε χώμα με πέτρες έτσι ώστε οι ρίζες να μεγαλώσουν ανάμεσα από αυτές. Επίσης μπορεί κανείς να καλλιεργήσει δύο και παραπάνω δέντρα μαζί, έτσι ώστε να δίνουν την εντύπωση ενός μικρού δάσους.

Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποια κριτήρια που καθιστούν όμορφο και καλαίσθητο ένα Bonsai. Για παράδειγμα, χρειάζεται να υπάρχει συμμετρία μεταξύ του κορμού και των κλαδιών ή των φύλλων και των κλαδιών. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το Bonsai είναι ένα δέντρο μινιατούρα οπότε και πρέπει να δείχνει έτσι. Γι’ αυτό και πρέπει επίσης να φαίνεται φυσικό σε όποιον το παρατηρεί και να μην είναι εμφανής η δουλειά του καλλιεργητή.

Τα Bonsai ήρθαν στη Δύση πολύ αργότερα, το 1878 στην Τρίτη Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού. Παρόλα αυτά, στην αρχή η πρακτική αυτή δεν ενθουσίασε τους Δυτικούς που θεωρούσαν ότι τα δέντρα βασανίζονταν μέσα στις μικρές αυτές γλάστρες. Όμως από το 1935 και έπειτα η γνώμη τους άλλαξε.

Ο Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος βοήθησε στην ανάπτυξη της δημοτικότητάς τους. Οι στρατιώτες που έφερναν μαζί τους τα Bonsai ως δώρα, κίνησαν το ενδιαφέρον περισσότερων ανθρώπων για την καλλιέργειά τους. Με τον καιρό και λόγω του γεγονότος ότι εκδόθηκαν πολλά βιβλία για τη φροντίδα τους και ότι διοργανώθηκαν πολλές εκθέσεις για την παρουσίασή τους, τα Bonsai απέκτησαν πλέον και Δυτικούς καλλιεργητές.

Πηγή: www.amazon.com

Η καλλιέργεια των Bonsai δεν είναι καθόλου εύκολη. Απαιτεί συνεχή φροντίδα του δέντρου, σωστή τεχνική και αρκετή υπομονή. Όμως τα μαγευτικά αποτελέσματα των κόπων κάποιου για τη δημιουργία του προκαλούν συναισθήματα που δεν μπορούν να συγκριθούν με τίποτα άλλο.


Πηγές: https://www.valentine.gr/bonsai1_gr.php 
https://www.valentine.gr/bonsai2_gr.php  https://library.bonsaiforum.gr/index.php/bonsaiart/bonsaihistory.html 
https://www.celestialbonsai.com/history.html 
https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_bonsai 


0 Comments

Leave a Reply

Avatar placeholder

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.