Bosozoku (暴走族)

Η υποκουλτούρα της Ιαπωνίας γνώρισε μεγάλη άνθιση σταδιακά από τη δεκαετία του ’50 μέχρι και το ’90 περίπου. Περίεργη, ξεχωριστή και άγρια μόδα σε συνδυασμό με μια νεολαία με το αίσθημα της αντίδρασης απέναντι στο καθεστώς του κράτους που ασκούσε πίεση και κούρευε τα χόρτα που ανέβαιναν ψηλότερα από το υπόλοιπο γρασίδι. Ένα από τα χαρακτηριστικά της εποχής αυτής, κυρίως το ’80-’90, είναι και ο μεγάλος αριθμός μοτοσυκλετών που κατέκλυζαν τους δρόμους. Οδηγοί τους ήταν άντρες και γυναίκες, που αποτελούσαν συμμορίες με σήματα και κώδικες μεταξύ τους. Αυτή ήταν η υποκουλτούρα του Bosozoku.

Bosozoku (暴走族) σημαίνει «συμμορία ή ομάδα που φεύγει εκτός ελέγχου». Εκτός από το όνομα της υποκουλτούρας, έχει και μια δεύτερη έννοια, αυτή της παράνομης προσαρμογής και αλλαγής μερών των μοτοσυκλετών, κυρίως για να παράγουν δυνατότερο ήχο.

Η υποκουλτούρα αυτή ξεκίνησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Καθώς πολλοί Καμικάζι και στρατιώτες γύρισαν πίσω στην πατρίδα τους, συνειδητοποίησαν ότι δεν μπορούσαν να προσαρμοστούν εύκολα σε αυτή τη νέα ζωή, μέσα στους κανόνες και τους περιορισμούς. Ψάχνοντας λοιπόν για νέες «περιπέτειες», άρχισαν να οργανώνουν ομάδες μοτοσυκλετιστών και να τριγυρνούν στους δρόμους.

Μέσα σε όλο αυτό, σημαντικό ρόλο έπαιξε φυσικά και η συνεχώς εξελισσόμενη βιομηχανία μοτοσυκλετών εκείνης της περιόδου. Πολλά μέλη της Bosozoku ανήκαν και στη φτωχή εργατική τάξη. Οι ομάδες αυτές ονομάζονταν Kaminari Zoku, που σημαίνει «ομάδες ή συμμορίες μπουμπουνητών», εξαιτίας του θορύβου των οχημάτων τους.

Όταν ήρθε η ώρα της «συνταξιοδότησης» αυτής της γενιάς, τη θέση τους πήραν νέοι, ηλικίας από 16 μέχρι 20 περίπου χρονών (στα 20 χρόνια τους συνήθως τα μέλη έφευγαν από τις συμμορίες). Οι έφηβοι αυτοί πολλές φορές παρατούσαν το σχολείο και προέρχονταν από φτωχές οικογένειες χωρίς μεγάλη εκπαίδευση. Αυτή η νέα «φουρνιά» μοτοσυκλετιστών ονομάστηκε πλέον Bosozoku.

Από το 1950, τα μέλη της Bosozoku συνεχώς και αυξάνονταν, φτάνοντας τον μέγιστο αριθμό των 42.510 μελών τη δεκαετία του 1980. Παρόλα αυτά, ο αριθμός τους έπεσε δραματικά από το 2000, σε μόλις 9.064 το 2011 και 7.297 μέλη το 2012. Η νομοθεσία έγινε αυστηρότερη και οι συλλήψεις περισσότερες. Έτσι δεν είχαν όλοι πλέον το ίδιο θάρρος και ενδιαφέρον για να μπουν σε κάποια συμμορία. Πολλοί όμως, στράφηκαν προς τη Yakuza ή άλλες εγκληματικές συμμορίες.

Τα περισσότερα μέλη ήταν αγόρια, όμως υπήρχαν και κορίτσια, τα οποία μάλιστα οργάνωναν συμμορίες με μέλη μόνο κορίτσια. Συνήθως οι συμμορίες των κοριτσιών δημιουργούνταν επειδή είχαν δεσμό με αγόρια που ανήκαν στη Bosozoku και έτσι αποτελούσαν μια δική τους κλίκα, απομακρυσμένες από τα «νορμάλ» κορίτσια, όπως περίπου γίνεται και με τις γυναίκες της Yakuza.

Η ενδυμασία της Bosozoku αποτελούνταν από μια στολή, σαν αυτές που φορούσαν οι Καμικάζι, που ονομάζεται Tokkoufuku (特攻服) και την οποία φορούσαν ανοιχτή και χωρίς μπλούζα από μέσα, έτσι ώστε να φαίνεται το Haramaki, ένα είδος ρούχου που μοιάζει με κορσέ ή ζώνη για τη μέση. Το Tokkoufuku το συνδύαζαν με φαρδιά παντελόνια και ψηλές μπότες. Πάνω στα ρούχα και κυρίως στην πλάτη του Tokkoufuku ήταν γραμμένα το όνομα της συμμορίας, με χαρακτήρες Kanji και διάφορα σλόγκαν.

Τα διάφορα αξεσουάρ αποτελούνταν από μπαντάνες για το κεφάλι που ονομάζονται Hachimaki (鉢巻), μάσκες για τη γρίπη, σκουλαρίκια, γυαλιά ηλίου και μπαλώματα με τη σημαία της Αυτοκρατορικής Ιαπωνίας. Μερικοί φορούσαν επίσης και δερμάτινα μπουφάν, ενώ οι αναπτήρες, τα σπιρτόκουτα, σημαίες, ακόμα και μαχαίρια ήταν τα πιο συνηθισμένα αντικείμενα που είχαν πάνω τους ή κουβαλούσαν. Τα κορίτσια ακολουθούσαν παρόμοιο στυλ. Είχαν συνήθως μακριά και βαμμένα μαλλιά, ψηλοτάκουνες μπότες και έντονο μακιγιάζ. Φορούσαν επίσης φούστες με μακριές κάλτσες ή και σορτσάκια.

Τα μέλη της Bosozoku επιδίδονταν σε αρκετές παράνομες δραστηριότητες. Αρχικά, όπως αναφέρθηκε, και μόνη της η μετατροπή της μοτοσυκλέτας είναι παράνομη πράξη. Εκτός όμως από αυτό, οι συμμορίες, οι οποίες στις καλές εποχές έφταναν μέχρι και 100 άτομα, έβγαιναν στους δρόμους και προκαλούσαν φασαρίες. Στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να παρενοχλούσαν περαστικούς, ενώ στη χειρότερη τους χτυπούσαν με ξύλα, μεταλλικούς σωλήνες ή και ρόπαλα του μπέιζμπολ.

Στους δρόμους δε φορούσαν κράνη, έτρεχαν πολύ, έκοβαν την κυκλοφορία, περνούσαν κόκκινα φανάρια επιτίθονταν σε άλλους οδηγούς, έκαναν φασαρία με τις κόρνες τους «καλώντας» ο ένας τον άλλον με ρυθμό (κάτι που πλέον είναι και διαγωνισμός) και τις μηχανές τους, έσπαγαν αυτοκίνητα και προκαλούσαν κρατώντας σημαίες της Αυτοκρατορικής Ιαπωνίας ή σημαίες με σύμβολα της συμμορίας τους. Οι αγώνες ταχύτητας δεν ήταν πολύ συνηθισμένοι.

Φυσικά, η πρώτη μοτοσυκλέτα, την οποία ακολουθούσαν και οι υπόλοιπες και απαγορευόταν να την προσπεράσουν για οποιονδήποτε λόγο, ήταν αυτή του αρχηγού της συμμορίας. Ακόμα, οι πιο ακραίοι, είχαν σχέσεις με τη Yakuza και εμπορεύονταν ναρκωτικά ή και όπλα. Εκτός από τις περιπτώσεις που θα έβλεπες τις συμμορίες στους δρόμους να προκαλούν φασαρία, σύχναζαν πολλές φορές σε φαστφουντάδικα ή και μπαράκια, τρώγοντας, πίνοντας και καπνίζοντας. Ας μην ξεχνάμε πως τα περισσότερα μέλη ήταν έφηβοι, οπότε τις περισσότερες φορές απλά έκαναν κοπάνες από το σχολείο για να «παίξουν» με τους φίλους τους.

Παρόλο που φαίνεται πως η συμπεριφορά τους απέναντι στην κοινωνία μπορούσε να φτάσει σε ακραίο επίπεδο, η συμπεριφορά τους μέσα στη συμμορία και με τα μέλη της χαρακτηριζόταν από βαθιά πίστη και ηθική. Οι κανόνες τους ήταν επηρεασμένοι από το Bushido (武士道), δηλαδή τους κανόνες των πολεμιστών. Έτσι, τα μέλη καλούνταν και υπόσχονταν στη συμμορία να έχουν θάρρος, να δείχνουν έλεος όταν χρειάζεται, να δείχνουν τον κατάλληλο σεβασμό στους ανωτέρους τους, να έχουν πίστη και τιμή και να μπορούν να ελέγχουν τους εαυτούς τους. Υπήρχε συνήθως μια ιεραρχία που όλοι έπρεπε να σέβονται.

Φυσικά, η τεράστια αυτή εμπιστοσύνη και πίστη στην ομάδα, προκαλούσε πολλές φορές αιματηρές συγκρούσεις με μέλη άλλων συμμοριών. Η ζωή των μελών της Bosozoku δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Εκτός από την αστυνομία, έπρεπε να προσέχουν και τα μέλη αντίπαλων συμμοριών. Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που μέλη απήχθησαν ή και σκοτώθηκαν. Άλλους τους έκλεβαν τη στολή τους ή τους χτυπούσαν βαριά.

Οι μοτοσυκλέτες των συμμοριών ήταν συνήθως η κλασσική μοτοσυκλέτα της Ιαπωνίας ή UJM (χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το μοντέλο Honda CB750), οι οποίες όμως, άλλαζαν δραματικά όταν πρόσθεταν όλα τα αξεσουάρ και τα εξτρά κομμάτια. Μεγάλα φέρινγκ και καθίσματα, χρώματα, σύμβολα και συνθήματα, αυτοκόλλητα, δυνατά φώτα, κόρνες μεγάλα τιμόνια σαν αυτά των μηχανών Chopper, πιεσμένα προς τα μέσα για να κυκλοφούν πιο άνετα ανάμεσα στα αυτοκίνητα και δυνατές εξατμίσεις ήταν κάποιες από τις τροποποιήσεις στις οποίες υποβάλλονταν. Οι νέες αυτές μηχανές, ονομάζονταν πλέον Kaizosha (改造車), που κυριολεκτικά σημαίνει «τροποποιημένη μηχανή». Ανάλογα βέβαια και με τη συμμορία ή την περιοχή, δινόταν έμφαση και σε διαφορετικά στοιχεία.

• 

• 

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η μόδα των μηχανών αυτών πέρασε αργότερα και στα αυτοκίνητα. Στην περίπτωσή τους, τα αυτοκίνητα μοιάζουν να έχουν βγει από κάποιο καρτούν. Τεράστιοι προφυλακτήρες που προεξέχουν από όλες τις μεριές, γιγάντιες εξατμίσεις, οι οποίες προήλθαν σαν ιδέα από τις μοτοσυκλέτες και άλλες πολλές τροποποιήσεις που σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό.

Το γεγονός ότι η Bosozoku υποκουλτούρα ήταν τόσο δημοφιλής για αρκετό καιρό στην Ιαπωνία, επηρέασε και τα μέσα ψυχαγωγίας. Πολλά άνιμε, σειρές και ταινίες ενσωμάτωσαν ή είχαν ως βασικό στοιχείο τους τη Bosozoku υποκουλτούρα. Η ταινία «Akira» και το άνιμε «Initial D» είναι από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Δυστυχώς όμως, η υποκουλτούρα αυτή βρίσκεται πλέον σε κρίση. Εξαιτίας της αυστηρότερης νομοθεσίας και του γεγονότος ότι οι ίδιοι οι καιροί έχουν αλλάξει, πολύ λίγοι ασχολούνται ακόμα με αυτήν. Οι περισσότεροι δεν έχουν πλέον κάποιο ιδιαίτερο στυλ και φορούν κράνη στο δρόμο. Ακόμα, περισσότεροι είναι αυτοί που αντικατέστησαν τις τροποποιημένες μοτοσυκλέτες με μηχανές σκουτεράκια.

Παρόλο που η Bosozoku μάλλον περισσότερο κακό παρά καλό προκαλούσε και ο περιορισμός της έκανε ασφαλέστερη την Ιαπωνία τόσο για τους πολίτες όσο και για τα ίδια τα μέλη, συνεχίζει να αποτελεί ένα στοιχείο της χώρας. Ήταν κάτι που δημιούργησε μεγάλο ενδιαφέρον και το πιο σημαντικό, ήταν ένα κύμα αντίδρασης και αντίστασης στο κράτος. Ένας τρόπος διαμαρτυρίας. Και, όπως και να το κάνουμε, ήταν αρκετά κουλ. Ίσως η χώρα θα μπορούσε να προσπαθήσει να σώσει αυτήν την υποκουλτούρα για ιστορικούς λόγους και λόγους ενδιαφέροντος.

---

Πηγές: https://en.wikipedia.org/wiki/B%C5%8Ds%C5%8Dzoku 
https://haenfler.sites.grinnell.edu/subcultures-and-scenes/bosozoku/ 
https://www.tofugu.com/japan/bosozoku/ 
https://drivetribe.com/p/bosozoku-cars-YglDKCzKTImTQDPk4gcd6Q?iid=O4jtMYZBTqyvE9Pm9cSu_A 
https://www.highsnobiety.com/p/bosozoku-japanese-gangs-fashion/ 
https://www.youtube.com/watch?v=xMpZLrODd3k&t=1781s&ab_channel=VICE