Αυτόματοι Πωλητές

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πράγματα που θα παρατηρήσει κανείς μόλις πατήσει το πόδι του στην Ιαπωνία, είναι τα μεγάλα ορθογώνια κουτιά, που μόλις ρίξεις τα κέρματά σου μέσα στην εσοχή τους, σου δίνουν αυτό που επέλεξες να αγοράσεις. Καλά το καταλάβατε. Μιλάω φυσικά για τους αμέτρητους αυτόματους πωλητές που κατακλύζουν την Ιαπωνία και αποτελούν βασικό μέρος του τρόπου με τον οποίο οι Ιάπωνες προμηθεύονται τα προϊόντα που επιθυμούν.

Με έναν αυτόματο πωλητή ανά 23 άτομα, συνολικά περίπου 5 εκατομμύρια πωλητές σε όλη τη χώρα και με ετήσιες πωλήσεις άνω των 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δεν είναι καθόλου παράξενο που η Ιαπωνία βρίσκεται στην πρώτη θέση παγκοσμίως για την μεγαλύτερη κατοχή και χρήση αυτόματων πωλητών. Στη χώρα έχει ιδρυθεί μάλιστα και η JVMA (Japan Vending Machine Manufacturers Association). Για ποιο λόγο, όμως, οι αυτόματοι πωλητές απέκτησαν τόση δημοσιότητα στην Ιαπωνία και όχι σε άλλες περιοχές του κόσμου;

Υπάρχουν αρκετοί λόγοι και εξηγήσεις για την απορία αυτή. Καταρχήν, έχει να κάνει με την ίδια την κουλτούρα της Ιαπωνίας. Οι μαγαζάτορες, είναι πολύ σύνηθες να κάνουν τα πάντα για να εξυπηρετήσουν τον πελάτη, κάτι που φέρνει πολλές φορές τον δεύτερο σε δύσκολη θέση. Από την άλλη, δε θεωρείται πολύ ευγενικό να μπει κανείς σε ένα κατάστημα, όπως για παράδειγμα ένα ψιλικατζίδικο και να αγοράσει μόνο ένα μικρό προϊόν. Οι αυτόματοι πωλητές, λοιπόν, αποτελούν μία μέση λύση, καθώς όχι μόνο κάνουν τους ανθρώπους να νιώθουν άνετα ακόμα και αν αγοράσουν μόνο ένα μπουκαλάκι νερό, αλλά ταυτόχρονα τους απαλλάσσει από τις τυπικότητες για όταν αυτές χρειαστούν πραγματικά.

Δεύτερον, οι αυτόματοι πωλητές δε χρειάζονται τίποτα παραπάνω από έναν απλό έλεγχο ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Έτσι, χωρίς να αποτελούν κάτι πολυέξοδο για τον ιδιοκτήτη τους, του αποφέρουν μεγάλα κέρδη. Η Ιαπωνία τα τελευταία χρόνια είναι αντιμέτωπη με ένα τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα. Ο πληθυσμός της γερνάει, ενώ οι γεννήσεις έχουν μειωθεί. Γι’ αυτόν και για άλλους λόγους, η εργασία στη χώρα στοιχίζει ακριβά. Έτσι οι αυτόματοι πωλητές, οι οποίοι χρειάζονται μόνο έναν εργάτη για να τους ελέγχει, αποτελούν μία πολύ καλή επένδυση.

Ακόμα, άλλο ένα πρόβλημα που οι αυτόματοι πωλητές λύνουν, είναι αυτό του χώρου. Η πολύ μεγάλη πυκνότητα του πληθυσμού, έχει οδηγήσει στη σμίκρυνση των κατοικιών και των διαμερισμάτων. Είμαι σίγουρη ότι οι περισσότεροι έχετε δει ή έχετε διαβάσει για τα σπίτια 8 και 10 τετραγωνικών μέτρων. Ένα τέτοιο σπίτι, δεν παρέχει ένα μεγάλο αποθηκευτικό χώρο. Έτσι, είναι πολύ πιο εύκολο να πάει κανείς σε έναν αυτόματο πωλητή, να αγοράσει αυτό που θέλει, να το καταναλώσει την ίδια στιγμή και τις περισσότερες φορές κοντά στον αυτόματο πωλητή και να επιστρέψει σπίτι του (δεν είναι πολύ συνηθισμένο στην Ιαπωνία να περπατάς στο δρόμο και να πίνεις ή να τρως ταυτόχρονα).

Εκτός από τους δείκτες γεννήσεων, όμως, χαμηλά βρίσκεται και ο δείκτης εγκληματικότητας. Στις περισσότερες χώρες οι αυτόματοι πωλητές, εκτός από το ότι είναι σπάνιοι, δεν βρίσκονται σε κάποιο ανοιχτό χώρο, γιατί οι ιδιοκτήτες τους φοβούνται τους βανδαλισμούς. Στην Ιαπωνία όμως δε συμβαίνει κάτι τέτοιο, γι’ αυτό και μπορεί κανείς να βρει αυτόματους πωλητές κυριολεκτικά σε κάθε γωνία και στενό της χώρας.

Πότε, όμως, έκαναν την εμφάνισή τους αυτά τα μηχανήματα; Ο πρώτος αυτόματος πωλητής εμφανίστηκε στην Ιαπωνία το 1888 και ήταν ένας αυτόματος πωλητής τσιγάρων. Πριν από αυτόν όμως, υπήρξε άλλο ένα μηχάνημα, από τον ίδιο κατασκευαστή, το οποίο πουλούσε γραμματόσημα και καρτ ποστάλ. Μπορούσε μάλιστα να δίνει και ρέστα. Σήμερα, σε ένα εστιατόριο στην πόλη Inasiki, μπορεί κανείς να δει και να χρησιμοποιήσει αυθεντικούς αυτόματους πωλητές από τη δεκαετία του ’60.

Πολύ αργότερα, και συγκεκριμένα τη δεκαετία του 1950, εμφανίστηκαν στην Ιαπωνία αυτόματοι πωλητές χυμών, οι οποίοι, όμως, έμοιαζαν με τους σημερινούς αυτόματους πωλητές, στους οποίους πατώντας ένα κουμπί, ο χυμός, ο καφές ή οτιδήποτε άλλο αγόραζε κανείς, έπεφτε από τον αντίστοιχο σωλήνα. Βλέποντας την επιτυχία αυτών των μηχανημάτων, άλλες βιομηχανίες, όπως αυτές της μπύρας, «μπήκαν στο παιχνίδι» και άρχισαν να πουλούν και τα δικά τους προϊόντα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των αυτόματων πωλητών, από 240.000 το 1964, σε 1 εκατομμύριο το 1970.

Ας περάσουμε, όμως, στο πιο ενδιαφέρον κομμάτι. Τα είδη των αυτόματων πωλητών. Γενικά η ποικιλία των μηχανημάτων είναι τεράστια και ο νους σου δεν μπορεί να φανταστεί κάτι που δεν πωλείται από αυτά. Τσιγάρα, καφέδες, γλυκά, αναψυκτικά, μάσκες για τη γρίπη, λουλούδια, αλκοόλ, εισιτήρια παιχνίδια, ακόμα και πορνογραφικό υλικό, είναι λίγα μόνο από αυτά που μπορεί κανείς να προμηθευτεί από τους αυτόματους πωλητές. Ας δούμε όμως, τους πιο εντυπωσιακούς και περίεργους από αυτούς.

Αυτόματος Πωλητής στο Όρος Fuji
Το βουνό Fuji είναι το σήμα κατατεθέν της Ιαπωνίας. Πολλοί είναι οι ορειβάτες από όλον τον κόσμο, οι οποίοι κάθε χρόνο φτάνουν στην κορυφή του. Εκεί, εκτός από το υπέροχο τοπίο, θα συναντήσουν και έναν αυτόματο πωλητή, ο οποίος θα τους προμηθεύσει με νούντλς που θα τους κρατήσουν ζεστούς.

Αυτόματος Πωλητής Εσωρούχων/Ρούχων
Δεν ξέρω αν θα ήθελα να ψωνίσω ποτέ μου εσώρουχα από αυτόματο πωλητή, αλλά φαίνεται πως στην Ιαπωνία κάποιοι το κάνουν. Γι’ αυτό λοιπόν και οι αυτόματοι πωλητές εσωρούχων δεν είναι κάτι παράξενο.

Στην κατηγορία εσώρουχα, μάλιστα, υπήρχαν και αυτόματοι πωλητές, οι οποίοι πουλούσαν χρησιμοποιημένα εσώρουχα. Ναι, καλά το ακούσατε. Και χρησιμοποιώ παρελθοντικό χρόνο, διότι έχουν πλέον καταργηθεί. Πολλά κορίτσια και διασημότητες μάλιστα, συνήθιζαν να πουλούν τα χρησιμοποιημένα ρούχα και εσώρουχά τους μόνο και μόνο για να τοποθετηθούν στους πωλητές. Όμως το κράτος, για προφανείς λόγους και λόγους υγιεινής, απαγόρευσε τη χρήση τους. Αν κάποιος πετύχει έναν τέτοιο αυτόματο πωλητή σήμερα, το πιθανότερο είναι να περιέχει εσώρουχα που είτε έχουν φτιαχτεί έτσι ώστε να δείχνουν χρησιμοποιημένα, είτε είναι όντως καθαρά.

Φυσικά, μπορεί κανείς να αγοράσει και άλλα είδη ρούχων, όπως γραβάτες, κάλτσες ή και μπλουζάκια.

Αυτόματοι Πωλητές Φαγητών
Αυτή η κατηγορία περιέχει όλα τα τρόφιμα, που απλά δε θα βλέπαμε ποτέ σε έναν αυτόματο πωλητή. Από τα πιο απλά σνακ μέχρι και φρούτα, νούντλς, μπέργκερ, σούπες, κρέπες και πίτσες. Ακόμα, μπορεί κανείς να προμηθευτεί αυγά, λάχανο, ψωμί σε κονσέρβα και ρύζι. Υπάρχουν και πωλητές που πωλούν μέχρι και ζωντανούς αστακούς και καβούρια. Γενικά, μπορείς να κάνεις τα ψώνια της βδομάδας μόνο από αυτόματους πωλητές.

“Αυτόματος Πωλητής” αυτοκινήτου Smart
Δεν αποτελεί ακριβώς έναν αυτόματο πωλητή, καθώς βάζοντας τα χρήματα στην εσοχή δε θα βγει ένα αυτοκίνητο μπροστά σου, όμως θα πάρεις ένα σωλήνα γεμάτο φυλλάδια με πληροφορίες για τα νέα μοντέλα αυτοκινήτων της Smart και τα χαρακτηριστικά τους. Αποτελεί, πάντως, μια πανέξυπνη διαφημιστική ιδέα για τους καταναλωτές της Ιαπωνίας που λατρεύουν τόσο τους αυτόματους πωλητές.

Με μια τεχνολογία αρκετά μπροστά από τον υπόλοιπο κόσμο, ρυθμούς ζωής πιο γρήγορους από αυτούς που μπορούν πολλές φορές να αντέξουν οι πολίτες της χώρας και μια τεράστια αγάπη για τον αυτοματισμό, δεν είναι περίεργο το γεγονός ότι οι αυτόματοι πωλητές έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν τέτοια θραύση. Είναι εύκολοι στη χρήση, γρήγοροι και με οτιδήποτε κυριολεκτικά χρειάζεται κανείς.

Και ποιος ξέρει τι μας επιφυλάσσει το μέλλον. Ήδη σε πιο εξελιγμένους αυτόματους πωλητές, που έχουν εγκατασταθεί στους δρόμους, υπάρχουν ανιχνευτές προσώπου, οι οποίοι αναγνωρίζουν στοιχεία, όπως την ηλικία και αυτόματα «επιλέγουν» αν θα πουλήσουν ή όχι ποτά ή τσιγάρα αν εντοπίσουν ότι ο αγοραστής είναι ανήλικος. Ακόμη, ανάλογα με τη θερμοκρασία του σώματος, την εποχή ή την ώρα προτείνουν το κατάλληλο προϊόν.

Μακάρι να μπορούσαμε κι εμείς να εγκαταστήσουμε, χωρίς προβλήματα, αυτά τα μηχανήματα. Πιστεύω ότι θα διευκόλυναν αρκετό κόσμο. Εμένα πάντως, σίγουρα.

---

Πηγές: https://perierga.gr
https://el.globalvoices.org/2019/02/49091 
https://papicocafe.blog.jp/8802657.html 
https://newpost.gr/kosmos/5c1255b956dccb7e13dd19ff/oi-aytomatoi-polites-stin-iaponia-kanoyn-ta-panta 
https://www.businessinsider.com/why-so-many-vending-machines-in-japan-2017-1#japan-has-a-unique-culture-6 
https://att-japan.net/en/archives/306 
https://www.japanpowered.com/japan-culture/japanese-vending-machines-a-history 
https://lawnet.gr/law-news/dikeo-technologia/automatoi-polites-tsigaron-me-saroti-stin-iaponia/